ZESPÓL SZKÓL HANDLOWO-EKONOMICZNYCH IM. MIKOLAJA KOPERNIKA W BIALYMSTOKU Pakiet edukacyjny do nauki przedmiotów cislych i ksztaltowania postaw przedsibiorczych Instrukcja 2013 NAUKI CISLE PRIORYTETEM SPOLECZESTWA OPARTEGO NA WIEDZY Bialystok, 2013 r. Strona |1 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Spis treci Wprowadzenie ........................................................................................................................................ 2 Diagnoza ­ ,,Biwak Matematyczny" ........................................................................................................ 3 Matematyka ............................................................................................................................................ 4 Fizyka ....................................................................................................................................................... 8 Chemia................................................................................................................................................... 10 Informatyka ........................................................................................................................................... 11 Zajcia na wyszych uczelniach ............................................................................................................. 12 Wyjazdy edukacyjne i projekty interdyscyplinarne ............................................................................... 12 Ksztaltowanie postaw przedsibiorczych ­ podstawy przedsibiorczoci............................................ 13 Moduly e-learningowe .......................................................................................................................... 14 Gry dydaktyczne .................................................................................................................................... 14 Poradniki multimedialne ....................................................................................................................... 15 Rozwizania organizacyjno-techniczne ................................................................................................. 15 Modul doradztwa zawodowego............................................................................................................ 18 Podsumowanie ...................................................................................................................................... 19 Strona |2 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Wprowadzenie Glówn przeslank do rozpoczcia projektu, którego celem jest stworzenie pakietu edukacyjnego do nauki przedmiotów cislych (matematyki, fizyki, chemii, informatyki/technologii informacyjnej) i ksztaltowania postaw przedsibiorczych bylo z jednej strony zapewnienie pomocy nauczycielom tych przedmiotów w lepszym przygotowaniu uczniów w zakresie zagadnie wynikajcych z programów nauczania a w konsekwencji d o zdania matury, z drugiej strony wsparcie uczniów w ich problemach zwizanych z nauk trudnych i czsto nielubianych zagadnie. Inspiracj projektu byla obserwacja wysokich osigni w zakresie przedmiotów cislych w szkolach w Finlandii i Belgii, kontakty z nauczycielami tych szkól w ramach wczeniejszych projektów, udzial w innowacyjnych projektach (konstrukcja i pilotaowe wdroenie ,,Pakietu dydaktycznego do nauczania algorytmiki i podstaw programowania"), innowacyjne przedsiwzicia podejmowane podczas udzialu w konkursach ogólnopolskich i midzynarodowych (Safer Internet Day 2007, Innowacyjny Nauczyciel 2005, Innowacyjna Szkola 2008). Dzialania te mialy charakter jednorazowy i mimo odnoszenia w nich sukcesów przez nauczycieli szkoly nie stanowily rozwizania stale pojawiajcych si problemów, opisanych w strategii wdraania produktu finalnego, w czci 1.1. Badania przeprowadzone w pierwszym etapie realizacji projektu wskazaly, e jedynie kompleksowe opracowanie materialów dydaktycznych, uwzgldniajce wszystkie ww. przedmioty cisle oraz pelny zakres treci programowych daje szans powodzenia realizacji celu projektu, jakim jest poprawa efektów ksztalcenia w zakresie nauk cislych i przedsibiorczoci poprzez modernizacj programów, metod i rodków nauczania oraz zwikszenie zainteresowania uczniów rozwijaniem kompetencji w dziedzinie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych a take wykorzystania technologii informacyjno -komunikacyjnych. Efekty i wnioski bada zostaly przedstawione jako zalcznik do strategii wdraania produktu. Produktem finalnym projektu jest nowe podejcie do nauczania przedmiotów cislych i ksztaltowania postaw przedsibiorczych wypracowane przez wykorzystanie nowoczesnej metodyki nauczania, opartej na wiatowych wzorcach i najnowszych osigniciach technologii informacyjno-komunikacyjnych. Nowe podejcie do nauczania odzwierciedlaj scenariusze zaj z poszczególnych przedmiotów. Scenariusze te opieraj si na metodach aktywizujcych z wykorzystaniem opracowanych rodków dydaktycznych (moduly e-learningowe, symulacyjne gry dydaktyczne, poradniki multimedialne) i nowoczesnych urzdze technodydaktycznych. Narzdzia te byly dotychczas w niewielkim stopniu wykorzystywane w dydaktyce przedmiotów cislych, co wykazuj badania przeprowadzone w etapie przygotowawczym projektu. Osignicie nowego podejcia zapewni realizacja zaj w oparciu o scenariusze opracowane przez dowiadczonych, znajcych problemy wspólczesnej szkoly nauczycieli. W projekcie wypracowano jeden produkt finalny. Materialn form nowego podejcia do nauczania jest pakiet edukacyjny, który dotyczy nastpujcych przedmiotów nauczanych w szkole ponadgimnazjalnej w calym cyklu nauczania: matematyki, fizyki, chemii, informatyki, podstaw przedsibiorczoci. Pakiet edukacyjny obejmuje wikszo treci programowych z ww. przedmiotów na wszystkich poziomach szkoly ponadgimnazjalnej. Strona |3 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Naley podkreli, e wlczenie do pakietu modernizacji programu nauczania z podstaw przedsibiorczoci ma na celu ksztaltowanie postaw przedsibiorczych zwizanych z wykorzystaniem wiedzy z przedmiotów cislych w planowaniu wlasnej cieki rozwoju. rodki dydaktyczne zostaly dostosowane do potrzeb wynikajcych z treci realizowanych przy uyciu okrelonego scenariusza. Sytuacj optymaln jest wlczenie do procesu dydaktycznego wszystkich elementów produktu finalnego w kadej szkole. Rol wspomagajc w tym zakresie pelni programy nauczania z przedmiotów cislych (matematyki, fizyki chemii i informatyki). Programy te zawieraj odwolania do scenariuszy zaj i rodków dydaktycznych. Wdroenie w szkole tych programów ulatwi i zapewni pelne wykorzystanie pakietu. Niemniej jednak ze wzgldu na to, e celem nadrzdnym projektu jest wypracowanie nowego podejcia do nauczania przedmiotów cislych, zastosowanie pakietu moe a nawet powinno mie znacznie szerszy charakter ni ten nakrelony ramami programów nauczania. Pakiet jest adresowany do uczniów zainteresowanych przedmiotami cislymi i moe by wykorzystywany na zajciach dodatkowy ch, pozalekcyjnych (np. w ramach kól zainteresowa), w czasie wyjazdów edukacyjnych (np. wycieczek szkolnych) lub w ramach indywidualnej, samodzielnej pracy kadego ucznia. Diagnoza ­ ,,Biwak Matematyczny" Idea tego dzialania wynika w prostej linii z zaobserwowanych w toku praktyki pedagogicznej przez dowiadczonych nauczycieli szkoly zawodowej: - niewielkie zainteresowanie mlodziey przedmiotami cislymi, - niskie wyniki osignite przez uczniów na egzaminie gimnazjalnym w czci matematyczno -przyrodniczej, - brak moliwoci w typowych warunkach szkolnych przeprowadzenia rzetelnej diagnozy na temat umiejtnoci praktycznego wykorzystywania przez uczniów nabytej wiedzy z zakresu matematyki, - programy nauczania przedmiotów cislych w szkole zawodowej przewiduj tylko minimaln ilo godzin matematyki, - brak moliwoci rzetelnego rozpoznania potrzeb i rozbudzenia zainteresowa matematycznych wszystkich uczniów, - rónice wynikajce z faktu przynaleenia uczniów do rónych rodowisk (czsto o niskich aspi racjach w kierunku ksztalcenia si), uczszczania do rónych szkól i rónego nastawienia do matematyki, - brak moliwoci bliszego kontaktu z matematyk, dla wszystkich uczniów ­ zarówno tych, którzy czuj lk, jak i tych, którzy s zainteresowani tym przedmiotem, - brak praktycznego podejcia uczniów do wykorzystania wiedzy zdobytej w szkole oraz brak wykorzystania nowatorskich metod nauczania w celu pobudzenia ich kreatywnoci. Organizacja integracyjnego wyjazdu dla klas pierwszych szkoly ponadgimnazja lnej w pierwszych tygodniach nauki w szkole, jak wykazala to przeprowadzona analiza w pierwszym etapie realizacji projektu, pozwala na: - rozwijanie osobistych zainteresowa uczniów, a w dalszej perspektywie - ch nauki matematyki na poziomie rozszerzonym oraz wskazanie moliwoci podjcia studiów na kierunkach technicznych oraz renomowanych uczelniach ekonomicznych. - przeprowadzenie diagnozy w warunkach pozaszkolnych nie tylko poprzez realizacj tradycyjnych testów sprawdzajcych, ale take poprzez bardziej atrakcyjne formy takie jak: gry, rebusy, krzyówki matematyczne i logiczne, które sprawdzaj nie tylko wiedz, ale poprawno rozumowania, nastawienie do problemu oraz zwikszenie zaangaowania w jego pokonywaniu, - wskazanie uczniom praktycznych zastosowa matematyki, sprawienie, by postrzegali j nie tylko jako przedmiot, na którym si rozwizuje równania i zadania czysto teoretyczne ale widzieli zwizek matematyki z otaczajcym wiatem, - indywidualizacj podejcia do ucznia, - moliwo zainteresowania mlodziey nauk przedmiotów cislych poprzez interesujc dla ucznia formul nauczania, Strona |4 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja - opracowanie nowoczesnych materialów dydaktycznych w zakresie matematyki. W trakcie przygotowa powstal zbiór materialów, które mona wykorzysta realizujc tego typu wyjazdy, bd (w niektórych wypadkach) w czasie pracy w typowych warunkach szkolnych. Scenariusze obejmuj w sumie 30 godzin dydaktycznych zaj, których celem bylo zachcenie mlodziey do nauki matematyki oraz przeprowadzenie wstpnej analizy zainteresowa uczniów. Do przetestowania poziomu wiedzy po gimnazjum zostaly wykorzystane testy diagnozujce. Materialy zostaly przygotowane i przetestowane przez zespól dowiadczonych nauczycieli matematyki szkól ponadgimnazjalnych oraz nauczycieli akademickich z Politechniki Bialostockiej, bdcych egzaminatorami OKE w Lomy w zakresie matury z matematyki. Matematyka Lp. Element produktu finalnego Zakres Cigi Funkcje Geometria analityczna Liczby rzeczywiste Planimetria i trygonometria Równania i nierównoci Uklady równa Wielomiany Cigi Funkcja kwadratowa Funkcja logarytmiczna Geometria analityczna Planimetria i trygonometria Równania i nierównoci liniowe i kwadratowe Wielomiany Zajcia lczce wiedz matematyczn z treciami z informatyki i przedsibiorczoci o charakterze badawczym, wymagajce pracy w zespolach. Treci objte podstaw programow obowizujc w szkolach ponadgimnazjalnych od 2012 r. Elementy statystyki i rachunek prawdopodobiestwa Funkcja kwadratowa Równania i nierównoci liniowe i kwadratowe Wielomiany ,,Wyprawa Nasreddina", ,,Herbatka u królowej Anglii", ,,Wyprawa na grzyby", ,,Matemafia", ,,Midzykontynentalna szkola" Cigi Geometria analityczna Planimetria Trygonometria 1 Scenariusze zaj ,,Mój przedmiot matematyka" ­ wg zalczonego niej spisu 2 Scenariusze zaj z zakresu matematyki na poziomie rozszerzonym ­ wlczone do zbioru ,,Mój przedmiot matematyka", treci rozszerzenia zostaly oznaczone gwiazdk 3 Scenariusze zaj projektowych i interdyscyplinarnych Program nauczania z matematyki w zakresie podstawowym Powysze scenariusze wykorzystuj nastpujce rodki: 4 5 Moduly e-learningowe 6 Gry dydaktyczne 7 Poradniki multimedialne Strona |5 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Zbiór ,,Mój przedmiot matematyka" jest zestawem 130 scenariuszy przeznaczonych dla uczniów szczególnie zainteresowanych matematyk. Scenariusze mog by wykorzystywane przez nauczycieli zarówno na typowych zajciach lekcyjnych wpisanych w zakres podstawowy, jak te w ramach dodatkowych zaj poszerzajcych wiedz uczniów, np. kola zainteresowa. Scenariusze wymagaj zastosowania komputerów z dostpem do internetu. Takie wyposaenie pozwoli na wykorzystanie rodków dydaktycznych pr zewidzianych w projekcie ,,Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy" takich jak moduly e-learningowe: ,,Elementy statystyki i rachunek prawdopodobiestwa", ,,Funkcja kwadratowa", ,,Równania i nierównoci liniowe i kwadratowe", ,,Wielomiany", gry strategiczne ,,Wyprawa Nasreddina", ,,Herbatka u królowej Anglii", ,,Wyprawa na grzyby", ,,Matemafia" oraz ,,Midzykontynentalna szkola", poradniki ,,Cigi", ,,Planimetria", ,,Trygonometria", ,,Geometria analityczna". Scenariusze mog by realizowane na zajciach lekcyjnych jako calo lub nauczyciel dokonuje wyboru okrelonych materialów zgodnie z zaplanowanymi przez siebie tematami ­ zwiksza to elastyczno stosowania pakietu np. w sytuacji braku zapewnienia w placówce odpowiednich warunków technicznych do realizacji materialu w oparciu o caly pakiet. Szczególnym elementem zbioru s scenariusze zaj interdyscyplinarnych, prowadzonych metod projektu. Zajcia takie lcz wiedz matematyczn z treciami z innych przedmiotów (informatyki, przedsibiorczoci). Stanowi one uzupelnienie typowych zaj szkolnych ­ wymagaj samodzielnej, badawczej pracy uczniów. Zajcia projektowe i interdyscyplinarne Scenariusz nr 1: Przedsibiorczo bez granic Scenariusz nr 2: Matematyka uyteczna w codziennym yciu Algebra Scenariusz nr 1: Proste równania wymierne Scenariusz nr 2: Dzialania na liczbach rzeczywistych. Rozwizywanie równa i nierównoci Scenariusz nr 3*: Graficzna interpretacja nierównoci liniowej z dwiema niewiadomymi oraz uklady takich nierównoci Cigi liczbowe Scenariusz nr 1: Pojcie cigu. Wzór ogólny cigu. Scenariusz nr 2: Cigi arytmetyczne Scenariusz nr 3: Suma n-pocztkowych wyrazów cigu arytmetycznego Scenariusz nr 4: Cigi geometryczne Scenariusz nr 5: Suma n pocztkowych wyrazów cigu geometrycznego Scenariusz nr 6: Procent prosty i procent skladany Scenariusz nr 7*: Monotoniczno cigu Scenariusz nr 8*: Cig arytmetyczny i cig geometryczny Scenariusz nr 9*: Cigi liczbowe -powtórzenie wiadomoci Scenariusz nr 10: Procent skladany ­ obliczenia bankowe Scenariusz nr 11: Sposoby opisywania cigów. Wlasnoci cigów. Funkcja kwadratowa Scenariusz nr 1: Przesuwanie paraboli Scenariusz nr 2: Posta kanoniczna funkcji kwadratowej Scenariusz nr 3: Posta ogólna funkcji kwadratowej Scenariusz nr 4: Miejsca zerowe funkcji kwadratowej Scenariusz nr 5: Posta iloczynowa funkcji kwadratowej Scenariusz nr 6: Równania kwadratowe Scenariusz nr 7: Nierównoci kwadratowe Scenariusz nr 8: Najwiksza i najmniejsza warto funkcji kwadratowej w przedziale domknitym Strona |6 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Scenariusz nr 9: Uklady równa, z których co najmniej jedno jest stopnia drugiego Scenariusz nr 10: Zadania optymalizacyjne wykorzystujce wlasnoci funkcji kwadratowej Scenariusz nr 11*: Nierównoci kwadratowe z parametrem Scenariusz nr 12*: Równania kwadratowe z parametrem Scenariusz nr 13*: Wzory Viete'a Scenariusz nr 14: Przesuwanie paraboli 2 Funkcje Scenariusz nr 1: Opisywanie wlasnoci funkcji na podstawie jej wykresu Scenariusz nr 2: Przesuwanie wykresów funkcji Scenariusz nr 3*: Dziedzina i zbiór wartoci funkcji Scenariusz nr 4*: Funkcje s wród nas Scenariusz nr 5*: Miejsca zerowe funkcji Scenariusz nr 6*: Monotoniczno funkcji Scenariusz nr 7*: Przeksztalcanie wykresów funkcji Scenariusz nr 8*: Przesuwanie wykresów funkcji Scenariusz nr 9*: Przesuwanie hiperboli Scenariusz nr 10*: Rozwizywanie zada maturalnych z dzialu Funkcje Scenariusz nr 11*: Wzory i wykresy funkcji Scenariusz nr 12: Funkcja liniowa i jej wykres Scenariusz nr 13*: Wykres funkcji logarytmicznej Scenariusz nr 14*: Wykres funkcji wykladniczej Scenariusz nr 15*: Najmniejsza i najwiksza warto funkcji Scenariusz nr 17: Pojcie funkcji Geometria analityczna Scenariusz nr 1: Przeksztalcenia w ukladzie wspólrzdnych Scenariusz nr 2: Równanie prostej na plaszczynie Scenariusz nr 3: Równanie prostej przechodzcej przez dwa punkty Scenariusz nr 4: Interpretacja geometryczna ukladu dwóch równa z dwiema niewiadomymi Scenariusz nr 5: Odleglo midzy dwoma punktami w ukladzie wspólrzdnych Scenariusz nr 6: Proste równolegle i prostopadle w ujciu analitycznym Scenariusz nr 7: Odleglo punktu od prostej Scenariusz nr 8: Odleglo midzy prostymi równoleglymi w ukladzie wspólrzdnych Scenariusz nr 9: Równanie okrgu Scenariusz nr 10: Powtórzenie wiadomoci z geometrii analitycznej - cz.1 Scenariusz nr 11*: Figury w ukladzie wspólrzdnych Scenariusz nr 12*: Wektory w ukladzie wspólrzdnych Scenariusz nr 13*: Wzajemne poloenie dwóch okrgów Scenariusz nr 14*: Wzajemne poloenie prostej i okrgu Geometria Scenariusz nr 1: Powtórzenie wiadomoci z zakresu trygonometrii i geometrii plaszczyzny Scenariusz nr 2: Wektory Liczby rzeczywiste Scenariusz nr 1: Liczby rzeczywiste Scenariusz nr 2: Pierwiastki. Prawa dziala na pierwiastkach. Strona |7 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Scenariusz nr 3: Potgi o wykladnikach wymiernych. Prawa dziala na potgach o wykladnikach wymiernych. Scenariusz nr 4: Logarytm liczby rzeczywistej. Logarytm iloczynu, log arytm ilorazu i logarytm potgi o wykladniku naturalnym. Scenariusz nr 5: Przyblienie i zaokrglenie liczby rzeczywistej. Bld przyblienia. Scenariusz nr 6: Zbiory liczbowe. Przedzialy liczbowe i dzialania na nich. Scenariusz nr 7: Wyraenia arytmetyczne i ich wartoci liczbowe Scenariusz nr 8: Podzbiory zbioru liczb rzeczywistych. Rozwinicie dziesitne liczby rzeczywistej Scenariusz nr 9: Logarytm potgi i wzór na zmian podstawy logarytmu Scenariusz nr 10: Procenty i punkty procentowe Scenariusz nr 11: Warto bezwzgldna liczby rzeczywistej i jej interpretacja geometryczna Planimetria i stereometria Scenariusz nr 1: Cechy podobiestwa trójktów i ich zastosowanie Scenariusz nr 2: Midzykontynentalna szkola ­ z matematyk przez wiat Scenariusz nr 3: Czworokty wpisane w okrg i czworokty opisane na okrgu Scenariusz nr 4: Figury jednokladne; twierdzenie o zwizkach miarowych midzy od cinkami stycznych i siecznych Scenariusz nr 5: Figury podobne. Twierdzenie Talesa Scenariusz nr 6: Kty w okrgu Scenariusz nr 7: Twierdzenie sinusów i cosinusów Rachunek prawdopodobiestwa Scenariusz nr 1: Przestrze zdarze elementarnych. Zdarzenia. Dzialania na zdarzeniach. Scenariusz nr 2: Klasyczna definicja prawdopodobiestwa Scenariusz nr 3: ,,Drzewka" w rachunku prawdopodobiestwa Scenariusz nr 4: Wlasnoci prawdopodobiestwa Scenariusz nr 5: Rozwizywanie zada rónych z rachunku prawdopodobiestwa ­ powtórzenie wiadomoci Scenariusz nr 6: Podstawowe zasady kombinatoryki. Permutacje, wariacje, kombinacje. Scenariusz nr 7*: Podstawowe zasady kombinatoryki. Permutacje, wariacje, kombinacje. Scenariusz nr 8*: Zastosowanie wzorów kombinatorycznych do rozwizywania zada tekstowych Równania i nierównoci Scenariusz nr 1: Równania liniowe z jedn niewiadom Scenariusz nr 2: Nierównoci liniowe Scenariusz nr 3: Równania i nierównoci z wartoci bezwzgldn Scenariusz nr 3: Uklady równa liniowych Scenariusz nr 5: Równania kwadratowe zupelne Scenariusz nr 6: Równania sprowadzalne do równa kwadratowych Scenariusz nr 7: Uklady równa, z których co n ajmniej jedno jest stopnia drugiego Scenariusz nr 8*: Równania zawierajce wicej ni jedna warto bezwzgldn Scenariusz nr 9*: Nierównoci zawierajce wicej ni jedna warto bezwzgldn Scenariusz nr 10*: Równania liniowe z parametrem Scenariusz nr 11*: Uklady równa liniowych z parametrem Scenariusz nr 12*: Wzory Viete'a - v. 2 Scenariusz nr 13*: Równania kwadratowe niezupelne Statystyka Scenariusz nr 1: Obliczanie redniej arytmetycznej, mediany i dominanty Scenariusz nr 2: rednia arytmetyczna, rednia waona, mediana i dominanta zestawu danych Strona |8 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Scenariusz nr 3: Scenariusz nr 4: Scenariusz nr 5: Scenariusz nr 6: Wariancja i odchylenie standardowe Statystyka ­ rozwizywanie zada rónych Obliczanie redniej arytmetycznej, mediany i dominanty 2 Odchylenie standardowe Trygonometria Scenariusz nr 1*: Trygonometria Scenariusz nr 2*: Miara lukowa kta. Funkcje trygonometryczne zmiennej rzeczywistej. Scenariusz nr 3*: Wykresy funkcji trygonometrycznych. Wzory redukcyjne Scenariusz nr 4*: Równania i nierównoci trygonometryczne Scenariusz nr 5: Funkcje trygonometryczne kta ostrego Scenariusz nr 6: Proste zwizki midzy funkcjami trygonometrycznymi Wielomiany Scenariusz nr 1: Pojcie wielomianu Scenariusz nr 2: Dzialania na wielomianach Scenariusz nr 3: Równo wielomianów Scenariusz nr 4: Równania wielomianowe Scenariusz nr 5: Rozklad wielomianu na czynniki Scenariusz nr 6*: Dzielenie wielomianów Scenariusz nr 7*: Nierównoci wielomianowe Scenariusz nr 8*: Twierdzenie Bezout'a Scenariusz nr 9*: Twierdzenie o rozwizaniach calkowitych Scenariusz nr 10*: Twierdzenie o rozwizaniach wymiernych Wyraenia algebraiczne Scenariusz nr 1: Wzory skróconego mnoenia w zakresie poziomu podstawowego Scenariusz nr 2*: Wzory skróconego mnoenia w zakresie poziomu rozszerz onego Wyraenia wymierne Scenariusz nr 1*: Dodawanie i odejmowanie wyrae wymiernych Scenariusz nr 2*: Mnoenie i dzielenie wyrae wymiernych Zdania i zbiory Scenariusz nr 1: Dzialania na przedzialach liczbowych Powtórzenie Scenariusz nr 1*: Rozwizywanie zada maturalnych Scenariusz nr 2*: Rozwizywanie arkusza maturalnego Scenariusz nr 3*: Przeksztalcanie wykresów funkcji z Geogebr - powtórzenie wiadomoci Fizyka Lp. 1 Element produktu finalnego Scenariusze zaj ,,Mój przedmiot fizyka" Zakres Grawitacja Dynamika Fizyka jdrowa i atomowa Strona |9 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Program nauczania z fizyki w zakresie 2 podstawowym Powysze scenariusze wykorzystuj nastpujce rodki: 3 Modul e-learningowy 4 Gra dydaktyczna 5 Poradnik multimedialny Praca, moc, energia Treci objte podstaw programow obowizujc w szkolach ponadgimnazjalnych od 2012 r. Grawitacja i astronomia Kosmiczna wyprawa Fizyka jdrowa i atomowa Zbiór ,,Mój przedmiot fizyka" jest zestawem 23 scenariuszy przeznaczonych dla uczniów szczególnie zainteresowanych fizyk. Scenariusze mog by wykorzystywane przez nauczycieli zarówno na typowych zajciach lekcyjnych wpisanych w zakres podstawowy, jak te w ramach dodatkowych zaj poszerzajcych wiedz uczniów, np. kola zainteresowa. Scenariusze wymagaj poza typowym wyposaeniem szkolnej pracowni fizycznej komputerów z dostpem do internetu. Takie wyposaenie pozwoli na wykorzystanie rodków dydaktycznych przewidzianych w projekcie ,,Nauki cisle priorytetem spoleczestwa oparte go na wiedzy" takich jak modul e-learningowy ,,Grawitacja i elementy astronomii", gra strategiczna ,,Kosmiczna wyprawa", poradnik ,,Fizyka". Scenariusze mog by realizowane na zajciach lekcyjnych jako calo lu b nauczyciel dokonuje wyboru okrelonych materialów zgodnie z zaplanowanymi przez siebie tematami ­ zwiksza to elastyczno stosowania pakietu np. w sytuacji braku zapewnienia w placówce odpowiednich warunków technicznych do realizacji materialu w oparciu o caly pakiet. Scenariusz nr 1: Wielkoci charakteryzujce fale Scenariusz nr 2: Ladunek elektryczny i jego rozmieszczenie Scenariusz nr 3: Prawo odbicia i zalamania fal mechanicznych Scenariusz nr 4: Ruch cial centralnym polu grawitacyjnym Scenariusz nr 5: Przyszlo Wszechwiata Scenariusz nr 6: Budowa Galaktyk. Miejsce Ukladu Slonecznego w Naszej Galaktyce. Scenariusz nr 7: Ruch jednostajny po okrgu Scenariusz nr 8: Sila dorodkowa Scenariusz nr 9: Prawo powszechnego cienia Scenariusz nr 10: Stan niewakoci Scenariusz nr 11: Prdkoci kosmiczne Scenariusz nr 12: Budowa Ukladu Slonecznego. Prawa Keplera. Scenariusz nr 13: Warunki wystpowania faz i zamie Ksiyca Scenariusz nr 14: Zasady pomiaru odlegloci astronomicznych Scenariusz nr 15: Wielki Wybuch jako pocztek znanego nam Wszechwiata Scenariusz nr 15: Atom ­ budowa i wlasnoci Scenariusz nr 17: Deficyt masy w fizyce jdrowej Scenariusz nr 18: Promieniowanie jdrowe Scenariusz nr 19: Prawo rozpadu promieniotwórczego Scenariusz nr 20: Promieniowanie jonizujce Scenariusz nr 21: Przyklady zastosowania promieniotwórczoci i energii jdrowej Scenariusz nr 22: Reakcje termojdrowe Scenariusz nr 23: Mini my w maxi wiecie ­ czyli co nas otacza? S t r o n a | 10 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Chemia Lp. Element produktu finalnego 1 Scenariusze zaj ,,Mój przedmiot chemia" Program nauczania z chemii w zakresie podstawowym Powysze scenariusze wykorzystuj nastpujce rodki: 2 3 4 5 Modul e-learningowy Gra dydaktyczna Poradnik multimedialny Zakres Chemia nieorganiczna (sole, wodorotlenki, kwasy, dysocjacja, strcania) Chemia organiczna (wglowodory nasycone, wglowodory nienasycone, alkeny i alkiny, alkohole, aldehydy, estry) Dowiadczenia chemiczne Treci objte podstaw programow obowizujc w szkolach ponadgimnazjalnych od 2012 r. Chemia nieorganiczna (tlenki, wodorotlenki, sole, dysocjacja elektrolityczna, reakcje zobojtniania, reakcje strcania, hydroliza) Tajemnica wyspy Chemii Chemia organiczna (wglowodory, alkohole, aldehydy, ketony, kwasy karboksylowe, estry, aminy) Zbiór ,,Mój przedmiot chemia" jest zestawem 20 scenariuszy przeznaczonych dla uczniów szczególnie zainteresowanych chemi. Scenariusze mog by wykorzystywane przez nauczycieli zarówno na typowych zajciach lekcyjnych wpisanych w zakres podstawowy, jak te w ramach dodatkowych zaj poszerzajcych wiedz uczniów, np. kola zainteresowa. Scenariusze wchodz w sklad pakietu dydaktycznego do nauczania przedmiotów cislych. Wymagaj poza typowym wyposaeniem szkolnej pracowni chemicznej komputerów z dostpem do internetu. Takie wyposaenie pozwoli na wykorzystanie rodków dydaktycznych przewidzianych w projekcie ,,Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy" takich jak modul e-learningowy ,,Chemia nieorganiczna", gra strategiczna ,,Tajemnica wyspy Chemii", poradnik ,,Chemia organiczna". Scenariusze mog by realizowane na zajciach lekcyjnych jako calo lub nauczyciel dokonuje wyboru okrelonych materialów zgodnie z zaplanowanymi przez siebie tematami ­ zwiksza to elastyczno stosowania pakietu np. w sytuacji braku zapewnienia w placówce odpowiednich warunków technicznych do realizacji materialu w oparciu o caly pakiet. Scenariusz nr 1: Podstawowe skladniki ywnoci i ich rola w organizmie Scenariusz nr 2: Stenie procentowe roztworu Scenariusz nr 3: Kwas octowy jako przedstawiciel kwasów organicznych Scenariusz nr 4: Kuchnia to nasze ,,male laboratorium" Scenariusz nr 5: Chemia nie musi by nudna. Ciekawe dowiadczenia chemiczne. Scenariusz nr 6: Wodorotlenki ­ budowa , nazewnictwo , metody otrzymywania i wlaciwoci Scenariusz nr 7: Kwasy ­ budowa, otrzymywanie, wlaciwoci i zastosowanie Scenariusz nr 8: Sole ­ budowa , nazewnictwo , metody otrzymywania i wlaciwoci Scenariusz nr 9: Dysocjacja elektrolityczna kwasów, zasad i soli Scenariusz nr 10: Hydroliza soli Scenariusz nr 11: Reakcje strcania Scenariusz nr 12: Reakcje zobojtniania Scenariusz nr 13: Alkohole polihydroksylowe Scenariusz nr 14: Poznajemy budow i wlaciwoci wglowodorów nasyconych S t r o n a | 11 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Scenariusz nr 15: Scenariusz nr 16: Scenariusz nr 17: Scenariusz nr 18: Scenariusz nr 19: Scenariusz nr 20: Podsumowanie wiadomoci o pochodnych wglowodorów Poznajemy budow i wlaciwoci alkenów Poznajemy budow i wlaciwoci alkinów Alkohole monohydroksylowe Aldehydy ­ budowa , nazewnictwo i wlaciwoci chemiczne Czy estry pachn? Informatyka Lp. Zakres Informatyka w szkole ponadgimnazjalnej na poziomie podstawowym. 1 Scenariusze zaj ,,Mój przedmiot informatyka" Elementy z zakresu rozszerzonego informatyki ­ algorytmika i programowanie ­ projekty aplikacji z wykorzystaniem baz danych, sieci. Program nauczania z informatyki w zakresie Treci objte podstaw programow obowizujc 2 podstawowym w szkolach ponadgimnazjalnych od 2012 r. Powysze scenariusze i program nauczania wykorzystuj nastpujce rodki: 3 Modul e-learningowy Podstawy organizacji baz danych Przygody myszki Henryki 4 Gry dydaktyczne Elektroniczni komandosi Material z informatyki na poziomie podstawowym. Elementy z zakresu rozszerzonego informatyki ­ 5 Poradniki multimedialne algorytmika i programowanie ­ projekty aplikacji z wykorzystaniem baz danych, metody numeryczne. Zbiór ,,Mój przedmiot informatyka" jest zestawem 20 scenariuszy przeznaczonych dla uczniów szczególnie zainteresowanych informatyk. Scenariusze mog by wykorzystywane przez nauczycieli zarówno na typowych zajciach lekcyjnych wpisanych w zakres podstawowy, jak te w ramach dodatkowych zaj poszerzajcych wiedz uczniów, np. kola zainteresowa. Scenariusze wchodz w sklad pakietu dydaktycznego do nauczania przedmiotów cislych. Wymagaj zastosowania komputerów z dostpem do internetu. Takie wyposaenie pozwoli na wykorzystanie rodków dydaktycznych przewidzianych w projekcie ,,Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy" takich jak moduly e-learningowe ,,Podstawy organizacji baz danych", gry strategiczne ,,Przygody myszki Henryki" oraz ,,Elektroniczni komandosi", poradniki ,,Informatyka" i ,,Technologia informacyjna". Scenariusze mog by realizowane na zajciach lekcyjnych jako calo lub nauczyciel dokonuje wyboru okrelonych materialów zgodnie z zaplanowanymi przez siebie tematami ­ zwiksza to elastyczno stosowania pakietu np. w sytuacji braku zapewnienia w placówce odpowiednich warunków technicznych do realizacji materialu w oparciu o caly pakiet. Scenariusz nr 1: Reprezentacja danych w komputerze Scenariusz nr 2: Wyszukiwanie informacji w sieci Internet Scenariusz nr 3: Zaawansowane metody kompozycji w programie graficznym Scenariusz nr 4: Zasady tworzenia prezentacji Scenariusz nr 5: Tworzenie prezentacji Scenariusz nr 6: Opracowywanie dokumentów wielostronicowych Scenariusz nr 7: Grafika w edytorze MS-WORD Scenariusz nr 8: Prezentacja informacji w tabelach Element produktu finalnego S t r o n a | 12 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Scenariusz nr 9: Tworzenie formularzy w edytorze tekstu Scenariusz nr 10: Korespondencja seryjna w edytorze MS Word Scenariusz nr 11: Prezentacja danych w arkuszu EXCEL Scenariusz nr 12: Formuly w arkuszu kalkulacyjnym Scenariusz nr 13: Dodatek Solver Scenariusz nr 14: Arkusz kalkulacyjny jako baza danych Scenariusz nr 15: Formularze w programie Excel Scenariusz nr 16: Raporty w bazach danych Scenariusz nr 17*: Zajcia laboratoryjne - zastosowanie php i MySQL do opracowania aplikacji obslugujcej baz danych Scenariusz nr 18*: Projekt aplikacji TEST Scenariusz nr 19: Budowa i dzialanie sieci komputerowych Scenariusz nr 20*: Konfiguracja sieci ­ zadania Zajcia na wyszych uczelniach Wielostronne oddzialywanie na zainteresowania uczniów przedmiotami cislymi zapewnia zaproponowany przez pracowników naukowych Politechniki Bialostockiej, Uniwersytetu w Bialymstoku i Wyszej Szkoly Finansów i Zarzdzania w Bialymstoku cykl ,,Zajcia na wyszych uczelniach". Pakiet zostal wyposaony w zbiór 20 scenariuszy takich zaj, które poprowadzone w warunkach placówki naukowej poszerzaj wiedz uczniów i pozwalaj na ukierunkowanie ich dalszych wyborów w ciece osobistej kariery zawodowej. Scenariusz nr 1: Czy myl i wypowiadam si logicznie? Scenariusz nr 2: Wprowadzenie do programu C.a.R. Scenariusz nr 3: Podstawowe konstrukcje geometryczne statyczne z programem C.a.R.-wybrane punkty szczególne trójkta Scenariusz nr 4: Zlota liczba w programie C.a.R i geometryzacja wzoru skróconego mnoenia Scenariusz nr 5: Geometria spidronu na plaszczynie Scenariusz nr 6: Cig arytmetyczny i jego wlasnoci Scenariusz nr 7: Wirtualna Rzeczywisto - Fotorealistyczna grafika 3D Scenariusz nr 8: Innowacyjne aplikacje wykorzystujce przetwarzanie dwiku i mowy Scenariusz nr 9: Zliczamy zbiory i funkcje Scenariusz nr 10: Jak dowodzimy twierdze? Scenariusz nr 11: Zbiory Scenariusz nr 12: Geometria spidronu w przestrzeni Scenariusz nr 13: Cig geometryczny i jego wlasnoci Scenariusz nr 14: Odkrywamy twierdzenia geometryczne z komputerem Scenariusz nr 15: Graj w gr komputerow ... i ucz si geometrii sferycznej Scenariusz nr 16: Rozszerzona Rzeczywisto - czyli co nas czeka ju za kilka lat Scenariusz nr 17: Czy komputery potrafi myle? - Wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji Scenariusz nr 18: Latarka, fontanna i antena, czyli krzywe stokowe na biwaku Scenariusz nr 19: Optymalne linie Scenariusz nr 20: Przyklady konstrukcji dynamicznych z programem C.a.R.: miejsca geometryczne punktów Wyjazdy edukacyjne i projekty interdyscyplinarne ,,Wyjazdy do centrów naukowo-badawczych" s dzialaniem podjtym w ramach projektu innowacyjnego ,,Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy". Zwiedzanie interaktywnych wystaw pobudza wyobrani uczniów, pozwala w sposób dowiadczalny sprawdzi wiele zjawisk i wycign wnioski S t r o n a | 13 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja z zaobserwowanych sytuacji. Nauka przez to staje si bardziej atrakcyjna i latwiejsza, nawet dla uczniów mniej zdolnych, przez co rozbudzaj si ich zainteresowania i ch poznawania otaczajcego wiata. Uczniowie mog zaobserwowa praktyczne zastosowania posiadanej wiedzy. Duym zainteresowaniem uczniów cieszyly si wyklady w wierku, na Politechnice Krakowskiej, w Centrum Nauki Kopernik. Dziki uczestnictwu w tych wykladach uczniowie mieli moliwo kontaktu ze wiatem nauki w dziedzinie chemii i fizyki, a przystpny sposób prezentacji omawianych zagadnie moe zachci uczniów do kontynuacji nauki na wyszych uczelniach, w tym na kierunkach nauk cislych. Zbiór materialów sklada si z dwu bloków - 12 i 7 scenariuszy zaj z pomocami dydaktycznymi, które mona wykorzysta realizujc tego typu wyjazdy, bd (w niektórych wypadkach) w czasie pracy w typowych warunkach szkolnych. Autorami scenariuszy s dowiadczeni nauczyciel e matematyki, fizyki, geografii, biologii i chemii z ponadgimnazjalnej szkoly zawodowej. Scenariusze mog by wykorzystywane zarówno w blokach, jak te mona dokona wyboru w zalenoci od miejsca wyjazdu czy formy zaj ,,Warsztaty ekologiczne" stanowi zestaw interdyscyplinarnych zaj, których celem jest ksztaltowanie wiadomoci spolecznej mlodziey i wyksztalcenie postaw przedsibiorczych ukierunkowanych na ekologi. Dotychczasowa praktyka szkolna wskazuje na brak tego typu zaj, zwlaszcza polczonych z edukacj w terenie. Uczniowie maj szans obserwacji zjawisk zachodzcych w obszarach zagroonych ekologicznie, zapoznaj si te z metodami przeciwdzialania degradacji rodowiska, s zachcani do podejmowania wlasnych dziala zwizanych z ochron przyrody. Wanym aspektem zaj s elementy przedsibiorczoci, które pozwalaj na zainteresowanie uczniów podejmowaniem wlasnej dzialalnoci gospodarczej w kierunkach agroturystycznym oraz w kierunku wykorzystania alternatywnych ródel energii. ,,Mój pomysl na biznes" ­ zajcia warsztatowe w czasie których mlodzie zapoznaje si z zasadami funkcjonowania i prowadzenia gospodarstwa agroturystycznego. Zbiór scenariuszy zaj zostal opracowany pod ktem praktycznej nauki przedsibiorczoci. Mlodzie z jednej strony nabywa teoretycznych podstaw prowadzenia wlasnej dzialalnoci, z drugiej strony zapoznaje si z realiami funkcjonowania biznesu (w tym przypadku gospodarstwa agroturystycznego). Scenariusze w znacznym stopniu mog zosta wykorzystane w warunkach szkolnych, niemniej jednak wskazana jest tu praktyczna obserwacja i kontakt z wlacicielami i pracownikami gospodarstw. Zajcia prowadz do samodzielnego opracowania biznes planu tego typu dzialalnoci. Do zbioru scenariuszy s dolczone formularz konkursowy i zasady oceny prac uczniowskich. Forma konkursowa (zwlaszcza w warunkach konkurencji midzyszkolnej) w znacznym stopniu podnosi kreatywno i zapal mlodziey. Ogóln koncepcj zaj przedstawia scenariusz nr 1. Pozostale scenariusze s szczególowym rozwiniciem toku zaj, zawieraj karty pracy i opis dziala uczniów. Ksztaltowanie postaw przedsibiorczych ­ podstawy przedsibiorczoci Niezwykle istotnym zagadnieniem, które rozwizuje pakiet jest ksztaltowanie wród mlodziey postaw przedsibiorczych. ,,Program nauczania z podstaw przedsibiorczoci" wchodzcy w sklad pakietu zawiera treci wzbogacone o umiejtno konstrukcji biznes planu z zaproponowanym systemem oceny zaprojektowanych przez uczniów planów realizacji wlasnej dzialalnoci gospodarczej. Wskazane jest równie przeznaczenie na zajcia warsztatowe z tej dziedziny dodatkowych zaj pozalekcyjnych. Lp. Element produktu finalnego Zakres Treci objte podstaw programow obowizujc w szkolach ponadgimnazjalnych od 2012 r. ze szczególnym uwzgldnieniem zastosowania w szkolach o profilu ekonomicznym 1 Zmodyfikowany program nauczania S t r o n a | 14 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Powyszy program nauczania wykorzystuje nastpujce rodki: Makroekonomiczne uwarunkowania 2 Moduly e-learningowe przedsibiorczoci. Jak zaloy i prowadzi wlasne przedsibiorstwo? Moduly e-learningowe Do pakietu s dolczone moduly e-learningowe do zainstalowania na platformie Moodle. Platforma ta jest bezplatnym narzdziem dostpnym w wielu szkolach. Wersja testowa modulów zostala zainstalowana na stronie www.zshe.font2.pl/moodle, gdzie uytkownicy niezarejestrowani mog zalogowa si na koncie student z haslem student. Takie zalogowanie wyklucza jednake ledzenie osigni konkretnego ucznia przez nauczyciela. Moduly e-learningowe dostpne na platformie i przetestowane w projekcie: Przedmioty Matematyka Moduly Elementy statystyki i rachunek prawdopodobiestwa Funkcja kwadratowa Równania i nierównoci liniowe i kwadratowe Wielomiany Chemia nieorganiczna Grawitacja i elementy astronomii Podstawy organizacji baz danych w ACCESS Podstawy obslugi arkusza kalkulacyjnego Jak zaloy i prowadzi wlasne przedsibiorstwo? Makrouwarunkowania przedsibiorczoci Chemia Fizyka Informatyka Podstawy przedsibiorczoci Gry dydaktyczne Gry dydaktyczne zostaly opracowane na platform Moodle i mog zosta zainstalowane w kadej szkole, która bdzie poslugiwala si pakietem edukacyjnym. Kada gra jest wyposaona w zestaw minimum 100 pyta testowych. Ucze ma do pokonania pi poziomów. Na kadym poziomie rozwizuje pi zada z okrelonego przedmiotu. Ucze moe uzyska podpowied do zadania w postaci automatycznego usunicia jednej bldnej odpowiedzi, tracc za to pewn ilo punktów. Wanym elementem gier jest modul wprowadzania i edycji zada przez nauczyciela/administratora. Nauczyciel moe w tym module ,,zabroni" uzyskania podpowiedzi przez ucznia. Po zainstalowaniu gier istnieje moliwo dostosowania bazy pyta do poziomu i wymaga okrelonej szkoly, czy okrelonego przedmiotu. Wersja testowa gier zostala zainstalowana na stronie www.zshe.font2.pl/moodle, gdzie uytkownicy niezarejestrowani mog zalogowa si na koncie student z haslem student. Gry dostpne na platformie i przetestowane w projekcie: Przedmioty Matematyka Gry Herbatka u królowej Anglii Matemafia Midzykontynentalna szkola Wyprawa na grzyby Wyprawa Nasreddina S t r o n a | 15 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Chemia Fizyka Informatyka Tajemnica wyspy Chemii Kosmiczna wyprawa Elektroniczni komandosi Przygody myszki Henryki Poradniki multimedialne Poradniki multimedialne stanowi uzupelnienie podrcznika z kadego przedmiotu. Zawieraj treci teoretyczne wsparte elementami multimedialnymi (nagrania dwikowe, filmy, animacje) dotyczce wybranych zagadnie poruszanych w scenariuszach zaj. Kady poradnik zawiera zadania i testy do rozwizania przez uczniów. Mog by wykorzystane przez nauczycieli ­ jako pomoc dydaktyczna lub do pracy indywidualnej uczniów. Testy zawieraj moliwo wlczenia poprawnej odpowiedzi ­ tak aby korzystajcy z nich ucze mógl samodzielnie sprawdzi swoj wiedz. Poradniki s dostpne w wersji online ­ na platformie Moodle (wersja testowa znajduje si pod adresem http://zshe.dailynet.pl oraz offline. Do opracowania poradników zostalo uyte narzdzie WBT Express. Narzdzie to wymaga przegldarki Internet Explorer w celu poprawnego dzialania czci komponentów (filmów, elementów interaktywnych w zadaniach). Przedmioty Matematyka Poradniki Cigi Geometria na plaszczynie kartezjaskiej Planimetria Trygonometria Chemia organiczna Fizyka jdrowa i atomowa Informatyka Technologia informacyjna Chemia Fizyka Informatyka Rozwizania organizacyjno-techniczne W celu wlaciwego wykorzystania pakietu konieczne jest wyposaenie w odpowiedni sprzt komputerowy. Bez bazy technicznej realizacja zaproponowanych zaj oraz ksztalcenia indywidualnego uczniów bdzie niepelna i malo interesujca. W epoce powszechnego wykorzystania komputerów obserwujemy wród uczniów dwie grupy zwizane z dostpem technologii informacyjno-komunikacyjnych: grupa uczniów ma w domach komputery o duo wyszych parametrach ni stopniowo starzejcy si sprzt szkolny; grupa zagroona wykluczeniem cyfrowym spowodowanym brakiem rodków finansowych na zakup komputera. cislych w oparciu W obu wypadkach zainteresowanie uczniów nauk przedmiotów o technologi informacyjn wymaga wyposaenia szkoly w nowoczesny sprzt. Jednym z problemów zaobserwowanych w szkole jest brak moliwoci dostpu do pracowni komputerowej w ramach zaj z przedmiotów cislych, nie zwizanych bezporednio z informatyk (matematyka, fizyka, chemia). Innym problemem jest brak dostatecznie nowoczesnego sprztu do nauczania technolo gii informacyjnej czy informatyki na poziomie koniecznym do zainteresowania uczniów. Szkola ze wzgldów S t r o n a | 16 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja finansowych nie jest w stanie konkurowa z wyposaeniem spotykanym w domach prywatnych. Prowadzi to do obnienia atrakcyjnoci zaj szkolnych w porównaniu z warunkami domowymi. Projekt ,,Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy" proponuje kilka dróg w kierunku rozwizania tych problemów: Organizacja dostpnej dla wszystkich nauczycieli mobilnej pracowni komputerowej wyposaonej w sprzt przenony. Wyposaenie szkoly w bezprzewodowy dostp do Internetu. Wyposaenie pracowni przedmiotów cislych w tablice interaktywne i skomputeryzowane stanowiska nauczycielskie. Organizacja zasobów w postaci instrumentów zdalnego nauczania (moduly e-learningowe, materialy zgromadzone na platformie CMS). Platforma CMS sluca rozpowszechnianiu wród uczniów wiedzy z przedmiotów cislych zostala zaloona pod adresem: www.innowacyjnenauczanie.netstrefa.pl. Kady nauczyciel, który ma tam zaloone konto moe pod kierunkiem administratora opublikowa tam swój artykul z dziedziny przedmiotów cislych lub przedsibiorczoci. Wstpnie zostalo wprowadzonych na platform 80 artykulów z przedmiotów cislych i 13 ksztaltujcych postawy przedsibiorcze. Tematyka czci z nich wykracza poza typow wiedz szkoln ujt w ramy programowe. Stanowi one jednake uzupelnienie tej wiedzy i mog by wykorzystywane nie tylko na lekcjach ale równie do pracy pozalekcyjnej uczniów i w ramach zaj dodatkowych. Artykuly wykorzystuj dostpne w Internecie symulacje i animacje, zawieraj równie grafiki opracowane przez autorów artykulów. Platforma umoliwia równie publikacj artykulów opracowanych w przyszloci przez zainter esowanych nauczycieli ­ po zalogowaniu uytkownik portalu ma do dyspozycji edytor, za pomoc którego moe wprowadzi swój artykul. Tytuly artykulów Matematyka Cigi liczbowe z komputerem Graj w gr komputerow i poznaj geometri na powierzchni sferycznej Modelowanie matematyczne Program Geogebra pomoe Ci ... Realizuj projekty metod WebQuest Sposoby prezentacji problemów w statystyce Zastosowania funkcji liniowej i kwadratowej Wektory na plaszczynie Wektory w przestrzeni Iloczyn skalarny Iloczyn wektorowy Funkcje trygonometryczne Inne uklady wspólrzdnych Krzywe plaskie (niestokowe) Krzywe plaskie (niestokowe) - cz 2 Krzywe w przestrzeni O prostej Plaszczyzny Przecicia Odlegloci na plaszczynie i w przestrzeni Metryki Elipsa Parabola S t r o n a | 17 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Hiperbola Funkcja kwadratowa w zadaniach optymalizacji Problemy optymalizacji liniowej z ograniczeniami Problem przydzialu - metoda wgierska Pochodne wielomianów Optymalna lokalizacja Powierzchnie i objtoci optymalne Procent skladany Matematyka kredytowa Fizyka ABC o CERN Czerwone czy zielone - czyli jak widzimy kolory? Dlaczego mczyni s z Marsa, a kobiety z Wenus Gaz doskonaly. Równanie stanu gazu doskonalego. Glbia ostroci Jeszcze bardziej Perfekcyjna Pani Domu ... a moe Pan? Przepis na spaghetti carbonara z nutk ... fizyki. Wstp do termodynamiki - temperatura i cieplo Zastosowanie metod fizyki jdrowej i fizyki wysokich energii w ochronie granic Chemia Korozja metali i ochrona przed korozj Metody radiometryczne w badaniu wieku skal Nierdzewne elazo staroytnych metalurgów Substancje konserwujce ywno Wietrzenie mechaniczne i chemiczne skal i mineralów Znaczenie biochemiczne kwasu L-askorbinowego Elektrownie jdrowe Informatyka Bezpieczne hasla Daty w arkuszu kalkulacyjnym Formatowanie warunkowe w arkuszu kalkulacyjnym Funkcje tekstowe w arkuszu kalkulacyjnym Ja w Internecie Komórka - komputer w rku Makra w arkuszu kalkulacyjnym Podstawy programowania cz 1 Podstawy programowania cz 2 Podstawy programowania cz 3 Zakupy w sieci Formularze z polami kombi i podformularzami Przedsibiorczo Biznesplan jako strategia sukcesu przedsibiorstwa Efektywne metody radzenia sobie ze stresem zawodowym. Etyka w biznesie Jak zaloy wlasn dzialalno gospodarcz? Od pomyslu do realizacji Promowanie postaw przedsibiorczych wród uczniów szkól ponadgimnazjalnych Rola gier symulacyjnych oraz e-learningu w ksztaltowaniu postawy przedsibiorczej wród mlodziey szkól ponadgimnazjalnych. Rozmowa kwalifikacyjna - autoprezentacja Rozmowa kwalifikacyjna - komunikacja niewerbalna S t r o n a | 18 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Skuteczne negocjacje w biznesie Umiejtno planowania czasu jako klucz do sukcesu Wkraczanie na rynek pracy pokolenia Y a elastyczne formy zatrudnienia. Wykorzystanie portali spolecznociowych w kreowaniu wizerunku prywa tnego i zawodowego. Wykorzystanie sieci Internet w przedsibiorstwie Recenzenci artykulów podkrelili ich wysoki poziom i przydatno w uzupelnieniu wiadomoci o zagadnienia poszerzajce wiedz szkoln. Wszystkie artykuly zostaly wyposaone w wiczenia dla czytelników i wskazówki metodyczne dla nauczycieli. Modul doradztwa zawodowego Istotn rol w pakiecie edukacyjnym pelni narzdzia oddzialywania na uczniów poprzez wlaciwie zorganizowane i zorientowane na zawody techniczne i oparte na znajomoci nauk cislych doradztwo zawodowe. Zestaw poradników z doradztwa zawodowego zawiera: Poradnik nr 1 ,,Kariera" ­ zawiera materialy wiczeniowe dajce moliwo glbszego poznania przez ucznia wlasnych moliwoci i dokonania autoanalizy. Na tej podstawie ucze moe wiadomie zaplanowa dzialania zmierzajce do kontynuowania nauki na wybranym kierunku lub wej na rynek pracy. Efektem bdzie umiejtno wyznaczania celów i sposobów ich realizacji oraz udany przebieg decyzji edukacyjno -zawodowych. Rozdzialy: Planowanie kariery Wyznaczenie celu Samobadanie ­ poznanie siebie Uwarunkowania realizacji celu Poradnik nr 2 ,,Planowanie cieki edukacyjnej" ­ stanowi propozycj sposobu zgromadzenia wiedzy przydatnej do planowania cieki edukacyjnej. Ucze dowiaduje si, w jaki sposób i w jakich szkolach bdzie mógl zdoby niezbdne kwalifikacje zawodowe. Rozdzialy: Nauki cisle i ich znaczenie Planowanie cieki edukacyjnej Co naley wiedzie o studiowaniu Przepis na sukces Poradnik nr 3 ,,Zawody oparte na naukach cislych" - zawiera opis zawodów opartych na naukach cislych oraz ,,Planer kariery ucznia". Rozdzialy: Zanim wejdziesz na rynek pracy Nauki cisle a praca w nowych zawodach Oczekiwania pracodawców Jak skutecznie poszukiwa pracy Uzupelnieniem zestawu poradników s ,,Teczki zawodów", opisujce wybrane zawody zwizane z koniecznoci dobrej znajomoci nauk cislych: architekt automatyk biotechnolog S t r o n a | 19 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja geodeta grafik komputerowy inynier biomedyczny inynier budownictwa inynier budowy systemów komputerowych inynier elektronik inynier inynierii materialowej inynier rodowiska inynier telekomunikacji inynier zarzdzania i inynierii produkcji. logistyk mechatronik Podsumowanie Pakiet do nauczania przedmiotów cislych i ksztaltowania postaw przedsibiorczych zostal przetestowany w dziewiciu szkolach ponadgimnazjalnych województwa podlaskiego. Ewaluacja produktu byla prowadzona zarówno wród uczniów i nauczycieli tych szkól, jak te w rodowisku pracodawców i pracowników naukowych regionalnych uczelni. Raporty ewaluacji wewntrznej wykazuj jego przydatno i skuteczno, co potwierdza jego wysok jako. Pakiet otrzymal równie pozytywn opini ewaluatora zewntrznego ­ Centrum Edukacji Nauczycieli w Bialymstoku. S t r o n a | 20 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja S t r o n a | 21 Nauki cisle priorytetem spoleczestwa opartego na wiedzy Instrukcja Program Operacyjny Kapital Ludzki Priorytet III Wysoka jako systemu owiaty Dzialanie 3.3 Poprawa jakoci ksztalcenia Poddzialanie 3.3.4 Modernizacja treci i metod ksztalcenia Projekt wspólfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu Spolecznego